| By Irma Mdinaradze. Agriculture Ph.D., Associate professor at Caucasus International University. Chief Specialist, Viticulture analysis and regulation department, LEPL National Wine Agency |
In the realm of viticulture and winemaking, Guria stands out as one of the most noteworthy and traditional regions of Georgia. The remarkability of the wine crafted from the grapes grown in this picturesque part of Georgia is attributed to its exceptional natural conditions, characterised by distinctive mountainous terrain and water-rich river valleys, alongside its warm climate and soil characteristics, as well as the diversity of the varietal composition.
Despite its land scarcity, Guria is distinguished by an abundance of autochthonous grape varieties. Scientific literature sources (N. Ketskhoveli, D. Tabidze, M. Ramishvili, 1960) document 59 grape varieties in the region.
Traditionally, as well as throughout the country, the mentioned varieties are primarily renowned wine grape varieties, notable for their high quality. Historian Ivane Javakhishvili, in his book (Iv. Javakhishvili, 1986), references two works by Gigo Sharashidze, a prominent educator of the early 20th century. Amongst them is โAmpelography of the six best Gurian varieties,โ which provides detailed descriptions of the following grape varieties commonly found in Guria at that time: Jani, Mtevandidi, Chkhaveri, Chumuta, Skhilatubani, and Aladasturi.
Currently, the autochthonous grape varieties predominantly prevalent in the viticulture zone of Guria are:
Chkhaveri, (also known as Chkhaveli) is an autochthonous pink grape variety that falls within the category of grape varieties of Guria and is widely cultivated in both the viticulture zones of Guria and Ajara. According to accounts from local winegrowers (Al. Sharashidze from the village of Dablatsikhe and Al. Khundadze from the village of Sachamiaseri) in the past, locals crafted wine from Chkhaveri, which was known for its tenderness, flavour, and moderate alcohol content, even beyond the borders of Guria (N. Ketskhoveli, D. Tabidze, M. Ramishvili, 1960).
This variety is noted for its low to medium yield (5.5-8.0 t/ha) and remarkably late ripening, as grapes in Guria typically ripen from the second half of November. Grape juice from this variety typically has a sugar content of 19.5-21.0%, with its titratable acidity ranging between 8.1-9.6 g/l.
Chkhaveri is a premium quality wine grape variety. Chkhaveri wine crafted using classical (European) methods is distinguished by its stunning hue, often pink or white, along with its delicacy, balance, richness, moderate alcohol content, and unique flavour profile. Additionally, it is effectively used in the production of premium sparkling wines.
Jani (also known as Mariโs grapes or Janiโs grapes) is an autochthonous red grape variety belonging to the group of grape varieties of Guria and is widespread in the viticulture zone of Guria. The renowned agronomist Yakob Mari blended Jani, Skhilatubni, and Mtevandidi to create high-quality wine, famously known as Mariโs wine, which was not only sold in the governorate of Kutaisi but also in Russia and Europe. It is worth noting that he introduced Georgian wine to Europe (Er. Nakashidze, 2018).
This variety is characterised by its below-average yield (3.0-4.0 t/ha) and late ripening, with grapes in Guria typically ripening at the end of October. The grape juice displays a sugar content of 20.9-23.4%, with its titratable acidity ranging from 6.0-9.1 g/l.
Jani is a high-quality, wine grape variety. The wine it yields is noted for its full-bodied nature, moderate alcohol content (11.5-12.1%), and acidity, along with its harmony and exceptional flavour profile. With ageing, it develops a pleasing taste and a rich bouquet.
Aladasturi is an autochthonous red grape variety belonging to the group of grape varieties of Guria and is prevalent in the viticulture zones of Guria and Imereti (kvemo Imereti). According to the ampelography of Georgia (N. Ketskhoveli, D. Tabidze, M. Ramishvili, 1960), Aladasturi has consistently held a prominent position among the red grape varieties cultivated in Guria, renowned as a high yielding wine grape variety. This variety is characterised by its high yield (7.0-10.0 t/ha) and late ripening, typically occurring in late October in Western Georgia. The sugar content of its grape juice can reach up to 19.5-21.5%, with its titratable acidity ranging from 8.5-9.4 g/l.
Aladasturi is a high-quality wine grape variety. Its wine is distinguished by a captivating hue, harmonious balance, distinctive varietal aroma, and a subtle increase in acidity. When the grapes are allowed to ripen further, Aladasturi yields semi-sweet wine of excellent quality.
Mtevandidi (also known as Akido, with Akido in Guria referring to two-clustered branch) is an autochthonous red grape variety belonging to the group of grape varieties of Guria and is sparsely cultivated in the viticulture zone of Guria.
The variety is characterised by its medium yield (6.0-8.0 t/ha) and late ripening. In Chokhatauri and Ozurgeti municipalities, grapes typically ripen from the second half of October. The sugar content in grape juice ranges between 20.0-23.5%, with its titratable acidity falling within 8.5-10.0 g/l. Mtevandidi wine is distinguished by a balanced alcohol-to-acidity ratio, along with notably high flavour profiles.
Skhilatubani (also known as Skhiltaubani, Skhilatobani, Rtskhilatubani, Rtskhilatobani, Tskhilatobani, Tskhrilatobani) is an autochthonous red grape variety belonging to the group of grape varieties of Guria and is sparsely cultivated in the viticulture zone of Guria. The variety is known for its high yield (8.0-9.0 t/ha) and late ripening, typically occurring in the middle of October in Guria. The sugar content of its grape juice ranges from 19.0-20.0%, with its titratable acidity falling within 8.0-9.0 g/l.
Skhilatubani is a high-quality wine grape variety. The wine it produces is characterised by a deep red hue, moderate alcohol content (10.6-11.8%), and acidity, along with a fine body and harmonious profile.
Badagi is an autochthonous pink grape variety, belonging to the group of grape varieties of Guria, and is sparsely cultivated within the viticulture zone of Guria.
The variety is known for its medium yield (7.5-8.0 t/ha) and late ripening. In the conditions of the Ozurgeti municipality, grapes typically ripen at the end of October. The sugar content in its grape juice ranges between 20.5-24.0%, with its titratable acidity falling within 6.5-10.0 g/l.
Badagi is a high-quality wine grape variety. The wine it yields boasts a quince-like colour, a robust body, a balanced ratio of alcohol and acidity, with an alcohol content of 12.7%, and exceptional flavour profile. Notably, the wineโs quality tends to improve with age.
Sakmiela (also known as Sakmevela, Sakmela, Sakmelai) is an autochthonous white grape variety belonging to the group of grape varieties of Guria and is sparsely cultivated in the viticulture zone of Guria. The variety is noted for its high yield (8.5-9.5 t/ha) and early ripening compared to other local varieties. The sugar content of its grape juice ranges between 19.5-20.0%, with its titratable acidity falling within 8.3-8.5 g/l. Sakmiela is a high quality wine grape variety and holds a significant position among white wine grape varieties within the viticulture zone of Guria.
Kamuri Tetri (also known as Tetri Kamura, Kamura, or Kamura grape) is a native white grape variety belonging to the group of grape varieties of Guria, predominantly found in the viticulture zone of Guria.
This variety is characterised by its medium yield (7.0-8.0 t/ha) and late ripening, with its grapes maturing in mid-October. The sugar content of the grape juice falls between 19.0% to 20.0%, while its titratable acidity typically ranges within 8 g/l.
Kamuri is a white, wine and table grape variety, known for its pleasant and vibrant acidity. Its finest qualities were revealed in the suburban zone of Tbilisi, where it has been used to produce premium wine characterised by a balanced alcohol content, full body, and outstanding flavour properties (M. Ramishvili in 1986).
Tsolikouri (also known as Obchuri Tsolikouri, Tsolikauri, Melkos Tsolikouri, Kokhidze Tsolikouri, and Kobakhidze Tsolikouri) is a prominent autochthonous grape variety belonging to the group of grape varieties of Imereti. Its prevalence extends not only throughout the Imeretiโs viticulture zone but also across Western Georgia.
This variety is characterised by an average or above-average yield (7-10 t/ha on average), It exhibits a degree of resistance to certain fungal diseases, such as powdery mildew. Ripening occurs late, mainly from the second half of October in Western Georgia. The sugar content in grape juice varies depending on the region, falling within the range of 19.0% to 25.0%, while its titratable acidity typically ranges between 7.5 to 9.5 g/l.
Tsolikouri is a premium wine grape variety and can be used in the production of a diverse range of wines using both the classical (European) and Imeretian winemaking methods. Notably, it contributed to the creation of the original PDO wines: Sviri (together with Tsitska and Krakhuna) and Tvishi.
แแฃแ แแแก แแแแแแแฎแแแแแก แแแแแจแ แแแแ แชแแแแแแฃแแ
แแแแแก แแแแแแแแ แแแ แกแแฆแแแแ แฏแแจแแแ
แแ แแ แแแแแแ แแซแ
| แกแแคแแแก แแแฃแ แแแแแแก แแแแแแแแฃแ แ แแแฅแขแแ แ,
แแแแแแกแแแก แกแแแ แแแจแแ แแกแ แฃแแแแแ แกแแขแแขแแก แแกแแชแแ แแแฃแแ แแ แแคแแกแแ แ. แกแกแแ แฆแแแแแก แแ แแแแฃแแ แกแแแแแแขแแก แแแแแแแฎแแแแ-แแแฆแแแแแแแแก แแแแแแแแกแ แแ แ แแแฃแแแ แแแแก แแแแแ แขแแแแแขแแก แแแแแแ แ แกแแแชแแแแแกแขแ. |
แแแแแแแฎแแแแ-แแแฆแแแแแแแแก แแแแแ แแฃแแแแแ แแฃแ แแ แกแแฅแแ แแแแแแก แแ แ-แแ แ แกแแแแขแแ แแกแ แแ แขแ แแแแชแแฃแ แแฎแแ แแก แฌแแ แแแแแแแแก. แแฅ แฌแแ แแแแแฃแแ แฆแแแแแแแแก แแ แแแแแแแแแแก แฃแแแแแแฃแ แ แแฃแแแแ แแแ แแแ แแแแแ, แแแแแแ แแแแ แแ แฌแงแแแฃแฎแแ แแแแแแ แแแแแก แฎแแแแแแแ แแแแแฎแแขแฃแแ แ แแแแแคแ, แแแแแฎแแกแแแแแแแแ แแแแแ แแแแแแขแ, แแแแแแแแแ แแแ แแแแแกแแแฃแ แแแแแ, แแ แ แแช แแแแแแ แแ, แฏแแจแแแ แแแ แแ แแแแแคแแ แแแแแแ แแแแแแแ แแแแแก. แแแฃแฎแแแแแแ แแแแแ แแคแแฃแแ แกแแแชแแ แแกแ, แแฃแ แแ แแแแแแ แฉแแแ แแแแแก แแแขแแฅแแแแฃแ แ แฏแแจแแแแก แกแแฃแฎแแแ. แกแแแแชแแแแ แ แแแขแแ แแขแฃแ แฃแแ แฌแงแแ แแแแแก (แ. แแแชแฎแแแแแ, แ. แขแแแแซแ, แ. แ แแแแจแแแแ, 1960) แแแแแฎแแแ, แ แแแแแแจแ 59 แแแแแก แฏแแจแแ แแฆแฌแแ แแแ. แขแ แแแแชแแฃแแแ, แแกแ แ แแแแ แช แแแแ แฉแแแแก แฅแแแงแแแแจแ, แแฆแแแจแแฃแแ แฏแแจแแแ แฃแแแ แแขแแกแแ แกแแฆแแแแ แแแแแ แแฃแแแแแกแแ แแ แแแฆแแแ แฎแแ แแกแฎแแ แแแแแแ แฉแแแแแ.
แแกแขแแ แแแแก แแแแแ แฏแแแแฎแแจแแแแก แแแแแก แฌแแแแจแ (แแ. แฏแแแแฎแแจแแแแ, 1986) XX แกแแฃแแฃแแแก แแแกแแฌแงแแกแแก แชแแแแแแ แแแแแแแแแก แแแแ แจแแ แแจแแซแแก แแ แ แแแจแ แแแ แแฅแแก แแแฎแกแแแแแแฃแแ, แแแ แจแแ แแก, โแแฅแแกแ แกแแฃแแแแแกแ แแฃแ แฃแแ แฏแแจแแก แแแแแแแแ แแคแแโ, แกแแแแช แกแแแแแแ แแแขแแแฃแ แแ แแ แแก แแฆแฌแแ แแแ แแ แแ แแแกแแแแก แแฃแ แแแจแ แงแแแแแแ แแแแ แชแแแแแฃแแ แจแแแแแแ แแแแแก แกแแฆแแแแ แฏแแจแแแ: แฏแแแ, แแขแแแแแแแแ, แฉแฎแแแแ แ, แญแฃแแฃแขแ, แกแฎแแแแแฃแแแแ แแ แแแแแแกแขแฃแ แ.
แแฆแแแแแแแแ แแแแแแแ แแแแแ, แแฃแ แแแก แแแแแแแฎแแแแแก แแแแแจแ แซแแ แแแแแแ แแแแ แชแแแแแฃแแ แแแขแแฅแแแแฃแ แ แแแแแก แฏแแจแแแแ:
แฉแฎแแแแ แ (แกแแ.: แฉแฎแแแแแ) แแแแแแแแ แแแ แแแ แแแกแคแแ แงแฃแ แซแแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ, แแแแแฃแแแแแแ แแฃแ แแแก แแแแแก แฏแแจแแแแก แฏแแฃแคแก แแ แแแแ แชแแแแแฃแแแ แแฃแ แแแกแ แแ แแญแแ แแก แแแแแแแฎแแแแแก แแแแแแจแ. แแแแแแแแ แแแ แแแแแแแฎแแแแแก (แแ. แจแแ แแจแแซแ – แกแแค. แแแแแแชแแฎแแแแ, แแ. แฎแฃแแแแซแ – แกแแค. แกแแญแแแแแกแแ แแแแ แแ แกแฎแแแแ) แแแแแฎแแแ, แฌแแ แกแฃแแจแ แแแกแแฎแแแแแ แฉแฎแแแแ แแกแแแ แแแแแแแแแ แฆแแแแแก, แ แแแแแแช แแแแแกแ แกแแแแแแ, แแแแแแ แแ แแแแแฐแแแแก แแแ แแแแฃแ แ แจแแแชแแแแแแแ แแแแแฅแแฃแแ แแงแ แแฃแ แแแก แแแ แแแแช (แ. แแแชแฎแแแแแ, แ. แขแแแแซแ, แ. แ แแแแจแแแแ, 1960).
แฏแแจแ แฎแแกแแแแแแแ แกแแจแฃแแแแแ แแแแแแ แแ แกแแจแฃแแแ (5,5-8,0 แข/แฐแ) แแแกแแแแแแแแแแ แแ แซแแแแแ แกแแแแแแแ แกแแแฌแแคแแ – แแฃแ แแแจแ แงแฃแ แซแแแ แแแแแแ แแก แแแแ แ แแแฎแแแ แแแแ แแฌแแคแแแแ. แงแฃแ แซแแแก แฌแแแแจแ แจแแฅแ แแแแแแ 19,5-21,0 %, แฎแแแ แขแแขแ แฃแแ แแแแแแแแแแ 8,1-9,6 แ/แ แคแแ แแแแแจแแ.
แฉแฎแแแแ แ แแแฆแแแ แฎแแ แแกแฎแแก แกแแฆแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ. แแแแกแแแฃแ แ (แแแ แแแฃแแ) แขแแฅแแแแแแแแ แแแงแแแแแฃแแ แฉแฎแแแแ แแก แฆแแแแ แฎแแกแแแแแแแ แแแแแแ แจแแคแแ แแแแแแ (แซแแ แแแแแแ แแแ แแแกแคแแ แ แแ แแแแ แ), แกแแแแแแ, แฐแแ แแแแแฃแแแแ, แจแแแแแ แกแแ, แแแแแฐแแแแก แแแ แแแแฃแ แ แจแแแชแแแแแแแ แแ แแแฆแแแ แแแแฃแ แ แแแแกแแแแแแ. แฌแแ แแแขแแแแ แแแแแแงแแแแแ แแแ แแแแ แแแฆแแแ แฎแแ แแกแฎแแก แชแฅแ แแแแ แฆแแแแแแแแก แแแกแแแแแแแแแแ.
แฏแแแ (แกแแ.: แแแ แแก แงแฃแ แซแแแ, แฏแแแแก แงแฃแ แซแแแ แแแแแแแแ แแแ แฌแแแแงแฃแ แซแแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ, แแแแแฃแแแแแแ แแฃแ แแแก แแแแแก แฏแแจแแแแก แฏแแฃแคแก แแ แแแแ แชแแแแแฃแแแ แแฃแ แแแก แแแแแแแฎแแแแแก แแแแแจแ. แชแแแแแแ แแแ แแแแแ แแแแแ แแแ แ แฏแแแแก, แกแฎแแแแแฃแแแแก แแ แแขแแแแแแแแแก แจแแ แแแแ แแแแแแแแแ แแแฆแแแ แฎแแ แแกแฎแแก แฆแแแแแก, แ แแแแแแช โแแแ แแก แฆแแแแแกโ แกแแฎแแแฌแแแแแแ แแงแ แชแแแแแแ แแ แแงแแแแแแแ แแ แ แแแ แขแ แฅแฃแแแแกแแก แแฃแแแ แแแแจแ, แแ แแแแ แ แฃแกแแแกแ แแ แแแ แแแแจแ. แฃแแแ แแฆแแแแจแแแก, แ แแ แกแแฅแแ แแแแแแก แฆแแแแ แแแ แแแแชแแ แแแ แแแแก (แแ . แแแแแจแแซแ, 2018).
แฏแแจแ แฎแแกแแแแแแแ แกแแจแฃแแแแแ แแแแแแ แแแกแแแแแแแแแแ (3,0-4,0 แข/แฐแ) แแ แกแแแแแแแ แกแแแฌแแคแแ – แแฃแ แแแจแ แงแฃแ แซแแแ แแฅแขแแแแ แแก แแแแ แ แแชแฎแแแแจแ แแฌแแคแแแแ. แงแฃแ แซแแแก แฌแแแแจแ แจแแฅแ แแแแแแ 20,9-23,4 %, แฎแแแ แขแแขแ แฃแแ แแแแแแแแแแ 6,0-9,1 แ/แ แคแแ แแแแแจแแ.
แฏแแแ แแแฆแแแ แฎแแ แแกแฎแแก แกแแฆแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ. แฆแแแแ แฎแแกแแแแแแแ แแแแ แกแฎแแฃแแแ, แแแแแฐแแแแกแ (11,5-12,1 %) แแ แแแแแแแแแแแก แแแ แแแแฃแ แ แจแแคแแ แแแแแ, แฐแแ แแแแแฃแแแแแ แแ แแแฆแแแ แแแแฃแ แ แแแแกแแแแแแ. แแแซแแแแแแแกแแก แแแแแแ แแแก แกแแกแแแแแแแ แแแแแก แแ แแแแแแ แแฃแแแขแก.
แแแแแแกแขแฃแ แ แแแแแแแแ แแแ แฌแแแแแงแฃแ แซแแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ, แแแแแฃแแแแแแ แแฃแ แแแก แแแแแก แฏแแจแแแแก แฏแแฃแคแก แแ แแแแ แชแแแแแฃแแ แแฃแ แแแกแ แแ แแแแ แแแแก (แฅแแแแ แแแแ แแแ) แแแแแแแฎแแแแแก แแแแแแจแ. แกแแฅแแ แแแแแแก แแแแแแแแ แแคแแแก แแแแแฎแแแ (แ. แแแชแฎแแแแแ, แ, แขแแแแซแ, แ. แ แแแแจแแแแ, 1960) แแฃแ แแแจแ แแแแ แชแแแแแฃแ แฌแแแแงแฃแ แซแแแแ แแแแแก แฏแแจแแแก แจแแ แแก แแแแแแกแขแฃแ แก แงแแแแแแแแก แแแแแ แฉแแฃแแ แแแแแแ แแแแแ, แ แแแแ แช แฃแฎแแแแกแแแแแแ แกแแฆแแแแ แแแแแก แฏแแจแก.
แฏแแจแ แฎแแกแแแแแแแ แฃแฎแแแแกแแแแแแแแแแ (7,0-10,0 แข/แฐแ) แแ แกแแแแแแแ แกแแแฌแแคแแ – แแแกแแแแแ แกแแฅแแ แแแแแแจแ แงแฃแ แซแแแ แแฅแขแแแแ แแก แแแแ แ แแชแฎแแแแจแ แแฌแแคแแแแ. แงแฃแ แซแแแก แฌแแแแจแ แจแแฅแ แแแแแแ 19,5-21,5 %-แแแ, แฎแแแ แขแแขแ แฃแแ แแแแแแแแแแ 8.5 – 9,4 แ/แ แคแแ แแแแแจแแ.
แแแแแแกแขแฃแ แ แแแฆแแแ แฎแแ แแกแฎแแก แกแแฆแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ. แฆแแแแ แฎแแกแแแแแแแ แแแแแแ แจแแคแแ แแแแแแ, แฐแแ แแแแแฃแแแแแ, แกแแแชแแคแแแฃแ แ แฏแแจแแกแแแแก แแแแแฎแแกแแแแแแแแ แแ แแแแขแแ แแ แแแแแ แแแแแขแแแฃแแ แแแแแแแแแแแ. แงแฃแ แซแแแก แแแแแแฌแแคแแแแก แจแแแแฎแแแแแจแ แแแแแแกแขแฃแ แแกแแแ แแแแแแแแ แแแ แแ แฎแแ แแกแฎแแก แแแฎแแแ แแแขแแแแแ แฆแแแแ.
แแขแแแแแแแแ (แกแแ.: แแแแแ. แแแแแ แแฃแ แแแจแ แแ แแขแแแแแแ แ แฅแแก แแแจแแแแก) แแแแแแแแ แแแ แฌแแแแแงแฃแ แซแแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ, แแแแแฃแแแแแแ แแฃแ แแแก แแแแแก แฏแแจแแแแก แฏแแฃแคแก แแ แแชแแ แแ แแ แแก แแแแ แชแแแแแฃแแ แแฃแ แแแก แแแแแแแฎแแแแแก แแแแแจแ.
แฏแแจแ แฎแแกแแแแแแแ แกแแจแฃแแแ แแแกแแแแแแแแแแ (6,0-8,0 แข/แฐแ) แแ แกแแแแแแแ แกแแแฌแแคแแ. แฉแแฎแแขแแฃแ แแก แแ แแแฃแ แแแแแก แแฃแแแชแแแแแแขแแขแแแจแ แงแฃแ แซแแแ แแฅแขแแแแ แแก แแแแ แ แแแฎแแแ แแแแ แแฌแแคแแแแ. แงแฃแ แซแแแก แฌแแแแจแ แจแแฅแ แแแแแแ 20,0-23,5 %, แฎแแแ แขแแขแ แฃแแ แแแแแแแแแแ – 8,5-10,0 แ/แ แคแแ แแแแแจแแ. แแขแแแแแแแแแก แฆแแแแ แฎแแกแแแแแแแ แแแแแฐแแแแกแ แแ แแแแแแแแแแแก แแแ แแแแฃแ แ แจแแคแแ แแแแแ, แกแแแแแแ แแแฆแแแ แแแแฃแ แ แแแฉแแแแแแแแแแ.
แกแฎแแแแแฃแแแแ (แกแแ.: แกแฎแแแแแฃแแแแ, แกแฎแแแแแแแแแ, แ แชแฎแแแแแฃแแแแ, แ แชแฎแแแแแแแแแ, แชแฎแแแแแแแแแ, แชแฎแ แแแแแแแแแ) แแแแแแแแ แแแ แฌแแแแแงแฃแ แซแแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ, แแแแแฃแแแแแแ แแฃแ แแแก แแแแแก แฏแแจแแแแก แฏแแฃแคแก แแ แแชแแ แแ แแ แแก แแแแ แชแแแแแฃแแ แแฃแ แแแก แแแแแแแฎแแแแแก แแแแแจแ. แฏแแจแ แฎแแกแแแแแแแ แฃแฎแแแแกแแแแแแแแแแ (8,0-9,0 แข/แฐแ) แแ แกแแแแแแแ แกแแแฌแแคแแ – แแฃแ แแแจแ แงแฃแ แซแแแ แแฅแขแแแแ แแก แจแฃแ แ แแชแฎแแแแจแ แแฌแแคแแแแ. แงแฃแ แซแแแก แฌแแแแจแ แจแแฅแ แแแแแแ 19,0-20,0 %, แฎแแแ แขแแขแ แฃแแ แแแแแแแแแแ 8,0-9,0 แ/แ แคแแ แแแแแจแแ.
แกแฎแแแแแฃแแแแ แแแฆแแแ แฎแแ แแกแฎแแก แกแแฆแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ. แฆแแแแ แฎแแกแแแแแแแ แแฃแฅแ แฌแแแแแ แจแแคแแ แแแแแแ, แแแแแฐแแแแกแ (10,6-11,8 %) แแ แแแแแแแแแแแก แแแ แแแแฃแ แ แจแแแชแแแแแแแ, แแแ แแ แกแฎแแฃแแแ แแ แฐแแ แแแแแฃแแแแแ.
แแแแแแ แแแแแแแแ แแแ แแแ แแแกแคแแ แงแฃแ แซแแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ, แแแแแฃแแแแแแ แแฃแ แแแก แแแแแก แฏแแจแแแแก แฏแแฃแคแก แแ แแชแแ แแ แแ แแก แแแแ แชแแแแแฃแแ แแฃแ แแแก แแแแแแแฎแแแแแก แแแแแจแ. แฏแแจแ แฎแแกแแแแแแแ แกแแจแฃแแแ แแแกแแแแแแแแแแ (7,5-8,0แข/แฐแ) แแ แกแแแแแแแ แกแแแฌแแคแแ – แแแฃแ แแแแแก แแฃแแแชแแแแแแขแแขแแก แแแ แแแแแจแ แงแฃแ แซแแแ แแฅแขแแแแ แแก แแแแแก แแฌแแคแแแแ. แงแฃแ แซแแแก แฌแแแแจแ แจแแฅแ แแแแแแ 20,5-24,0 %, แฎแแแ แขแแขแ แฃแแ แแแแแแแแแแ 6,5-10,0 แ/แ แคแแ แแแแแจแแ.
แแแแแแ แแแฆแแแ แฎแแ แแกแฎแแก แกแแฆแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ. แฆแแแแ แฎแแกแแแแแแแ แแแแจแแกแแแฃแ แ แจแแคแแ แแแแแแ, แแแ แแ แกแฎแแฃแแแ, แแแแแฐแแแแกแ แแ แแแแแแแแแแแก แแแ แแแแฃแ แ แจแแคแแ แแแแแ, 12,7 % แแแแแฐแแแแก แจแแแชแแแแแแแ แแ แแแฆแแแ แแแแฃแ แ แแแแกแแแแแแ. แแแซแแแแแแแกแแก แฆแแแแแก แฎแแ แแกแฎแ แฃแแฏแแแแกแแแแ.
แกแแแแแแแ (แกแแ.: แกแแแแแแแแ, แกแแแแแแ, แกแแแแแแแ) แแแแแแแแ แแแ แแแแ แงแฃแ แซแแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ, แแแแแฃแแแแแแ แแฃแ แแแก แแแแแก แฏแแจแแแแก แฏแแฃแคแก แแ แแชแแ แแ แแ แแก แแแแ แชแแแแแฃแแ แแฃแ แแแก แแแแแแแฎแแแแแก แแแแแจแ. แฏแแจแ แฎแแกแแแแแแแ แฃแฎแแแแกแแแแแแแแแแ (8,5-9,5 แข/แฐแ) แแ แกแฎแแ แแแแแแแแ แแ แฏแแจแแแแแ แจแแแแ แแแแ แแแแแ แแแ แกแแแฌแแคแแ. แงแฃแ แซแแแก แฌแแแแจแ แจแแฅแ แแแแแแ 19,5-20,0%, แฎแแแ แขแแขแ แฃแแ แแแแแแแแแแ 8,3 – 8,5 แ/แ แคแแ แแแแแจแแ.
แกแแแแแแแ แแแฆแแแ แฎแแ แแกแฎแแก แกแแฆแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ แแ แแฃแ แแแก แแแแแแแฎแแแแแก แแแแแจแ แแแแจแแแแแแแแแ แแแแแแ แฃแแแแแ แแแแ แงแฃแ แซแแแแ แกแแฆแแแแ แแแแแก แฏแแจแแแก แจแแ แแก.
แแแแฃแ แ แแแแ แ (แกแแ.: แแแแ แ แแแแฃแ แ, แแแแฃแ แ, แแแแฃแ แแก แงแฃแ แซแแแ) แแแแแแแแ แแแ แแแแ แงแฃแ แซแแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ. แแแแแฃแแแแแแ แแฃแ แแแก แแแแแก แฏแแจแแแแก แฏแแฃแคแก แแ แซแแ แแแแแแ, แแชแแ แแ แแ แแก แแแแ แชแแแแแฃแแ แแฃแ แแแก แแแแแแแฎแแแแแก แแแแแจแ.
แฏแแจแ แฎแแกแแแแแแแ แกแแจแฃแแแ แแแกแแแแแแแแแแ (7,0-8,0 แข/แฐแ) แแ แกแแแแแแแ แกแแแฌแแคแแ – แงแฃแ แซแแแ แแฅแขแแแแ แแก แจแฃแ แ แแชแฎแแแแจแ แแฌแแคแแแแ. แงแฃแ แซแแแก แฌแแแแแก แจแแฅแ แแแแแแ 19,0-20,0 %, แฎแแแ แขแแขแ แฃแแ แแแแแแแแแแ 8 แ/แ แคแแ แแแแแจแแ.
แแแแฃแ แ แแแแ แ แกแแฆแแแแ-แกแแกแฃแคแ แ แแแแแ แแฃแแแแแก แแแแแก แฏแแจแแ. แฆแแแแ แฎแแกแแแแแแแ แกแแกแแแแแแแ, แฎแแแแกแแแแ แแแแแแแแแแแ. แฏแแจแแ แกแแฃแแแแแกแ แแแแกแแแแแ แแแแแแแแแแ แแแแแแกแแก แกแแแแ แแฃแแแ แแแแแจแ, แกแแแแช แแแกแแแ แแแแฆแแก แแแฆแแแ แฎแแ แแกแฎแแก แฆแแแแ แแแแแฐแแแแก แแแ แแแแฃแ แ แจแแแชแแแแแแแ, แแแแแแ แ แกแฎแแฃแแแ แแ แแแฆแแแ แแแแฃแ แ แแแแกแแแแแแ (แ. แ แแแแจแแแแ, 1986).
แชแแแแแแฃแ แ (แกแแ.: แแแฉแฃแ แ แชแแแแแแฃแ แ, แชแแแแแแฃแ แ, แแแแฅแแก แชแแแแแแฃแ แ, แแแฎแแซแแก แชแแแแแแฃแ แ, แแแแแฎแแซแแก แชแแแแแแฃแ แ) แแแแแแแแ แแแ แแแแ แงแฃแ แซแแแแแ แแแแแก แฌแแแงแแแแ แฏแแจแแ. แแแแแฃแแแแแแ แแแแ แแแแก แแแแแก แฏแแจแแแแก แฏแแฃแคแก แแ แคแแ แแแ แแ แแก แแแแ แชแแแแแฃแแ แแ แแแฎแแแแ แแแแ แแแแก แแแแแแแฎแแแแแก แแแแแจแ, แแ แแแแ แแแแแก แแแกแแแแแ แกแแฅแแ แแแแแแจแ.
แฏแแจแ แฎแแกแแแแแแแ แกแแจแฃแแแ แแ แกแแจแฃแแแแแ แแแฆแแแ แแแกแแแแแแแแแแ (แกแแจแฃแแแแ 7-10 แข/แฐแ), แแแแแแ แแ แกแแแแแแแ แแแแแแแแแแแแก (แญแ แแฅแ) แแแแแ แ แแแ แแแแฃแแ แแแแซแแแแแแ แแ แกแแแแแแแ แกแแแฌแแคแแก แแแ แแแแแ – แแแกแแแแแ แกแแฅแแ แแแแแแจแ แฃแแแ แแขแแกแแ แแฅแขแแแแ แแก แแแแ แ แแแฎแแแ แแแแ แแฌแแคแแแแ. แงแฃแ แซแแแก แฌแแแแจแ, แแแแแแแก แแแฎแแแแแ, แจแแฅแ แแแแแแ 19,0-25.0 % แคแแ แแแแแจแแ, แฎแแแ แขแแขแ แฃแแ แแแแแแแแแแ 7,5-9,5 แ/แ-แแก แคแแ แแแแแจแแ.
แชแแแแแแฃแ แ แแแฆแแแ แฎแแ แแกแฎแแก แกแแฆแแแแ แแแแแก แฏแแจแแ – แจแแกแแซแแแแแแแ แแแแแแแแแก แคแแ แแ แกแแแฅแขแ แแก แฆแแแแแแแ, แ แแแแ แช แแแแกแแแฃแ แ (แแแ แแแฃแแ), แแกแแแ แแแแ แฃแแ แขแแฅแแแแแแแแ. แแฆแกแแแแจแแแแแ, แ แแ แชแแแแแแฃแ แแกแแแ แแแแแแแแ แแแแแแฌแแ แแแจแแแแก แแแกแแฎแแแแแแก แฆแแแแแแแ: โแกแแแ แโ (แชแแชแฅแแกแ แแ แแ แแฎแฃแแแกแแแ แแ แแแ) แแ โแขแแแจแโ.
แแแแแงแแแแแฃแแ แแแขแแ แแขแฃแ แ:
แ. แแแชแฎแแแแแ, แ. แ แแแแจแแแแ, แ. แขแแแแซแ, 1960. แกแแฅแแ แแแแแแก แแแแแแแแ แแคแแ.
แแ. แฏแแแแฎแแจแแแแ, 1986. แแฎแแฃแแแแแแ แแแ แแแข แขแแแแ. แขแแแ V.
แ. แ แแแแจแแแแ, 1986. แแแแแแแแ แแคแแ.
แ. แชแแ แชแแแซแ แ., 1987. แกแแฅแแ แแแแแแจแ แแแแ แชแแแแแฃแแ แแแแแก แฏแแจแแแแก แกแแ แแแแแ.
แแ . แแแแแจแแซแ, 2018. แแแแแแแฎแแแแ-แแแฆแแแแแแแ แแฃแ แแ-แกแแแแแ แแแแจแ, แแญแแ แแจแ แแ แแคแฎแแแแแจแ. แแแแ แ แแแแแชแแแ.
https://catalog.elkana.org.ge/index.php?pageid=61
แฏแแจแแแแก แคแแขแแแแแก แฌแงแแ แ:
แกแกแแ แฆแแแแแก แแ แแแแฃแแ แกแแแแแแขแ.
แ. แแแชแฎแแแแแ, แ.แ แแแแจแแแแ, แ.แขแแแแซแ, 1960. แกแแฅแแ แแแแแแก แแแแแแแแ แแคแแ.
แ. แ แแแแจแแแแ, 1948. แแฃแ แแแก, แกแแแแแ แแแแก แแ แแญแแ แแก แแแแแก แฏแแจแแแ.
